Ιατρικά Εργαλεία

“Τα δ’ όργανα πάντα ευήρη προς την χρείαν υπάρχειν δει τω μεγέθει και βάρει και λεπτότητι”

    (Περί Ιητρού, 2, Ιπποκράτης)

H άσκηση της χειρουργικής, αναφέρεται από την προοµηρική ακόµη εποχή. Κατά καιρούς, σε ανασκαφές, έχουν βρεθεί χειρουργικά εργαλεία που δεν έχουν σε τίποτα, να ζηλέψουν από τα σηµερινά, που τα συναντάμε με το ίδιο όνομα, αιώνες τώρα! Μαχαιρίδες (οξείες ή επίκυρτες, στηθοειδείς ή οξυβελείς), κοχλιάρια, καυτήρια, σιδήρια, ξυστήρες ή ξέστρα , τρύπανα, πρίονες χαρακτοί, σύριγγες, κοπίδια, μοχλοί και οστεοαναβολείς, οστεολόγοι, οστεάγρες, σφυρία, βελουλκοί, βελόνες, ράμματα,λαβίδες, καυτήρες και καθετήρες, σικύες (βεντούζες), οδοντάγρες, παρακεντήρια, πολυποτόμοι, σταφυλάγρες, κατοπτήρες (εδροσκόπια), μητρεμφυσητές, ξέστρα, μητροσκόπια Ενδεικτικά το νυστέρι έχει την ίδια µορφή αιώνες τώρα και η λαβίδα παραµένει και σήµερα λαβίδα, αφού όταν ένα εργαλείο πάρει την χρηστική του μορφή παραμένει, επί αιώνες, αναλλοίωτο.
Η χρήση, το όνοµα του εφευρέτη, το επιστηµονικό όνομα, σε σχέση µε το είδος της χειρουργικής επέµβασης για την οποία προορίζεται κάθε χειρουργικό εργαλείο, αποτελούν τα βασικά στοιχεία για να δοθεί το όνομα σε κάθε εργαλείο και αποτελούν κριτήρια για την κατάταξή τους σε γενικότερες κατηγορίες.

.
Ο Ambroise Pare, µε το έργο του «Instrumenta chyrurgiae et ikones anatomicae» περιγράφει τον σχεδιασµό και την κατασκευή πληθώρας χειρουργικών εργαλείων, ενώ τεχνίτες σιδήρου, χαλκού και αργύρου κατάφεραν να σχεδιάσουν λεπτότερα και πιο εύχρηστα εργαλεία.

Σταθµός στην σύγχρονη κατασκευή χειρουργικών εργαλείων υπήρξε η ανακάλυψη του Τιτανίου (1791) και του Χρωµίου (1761). Η ανακάλυψη του ανοξείδωτου χάλυβα έγινε το 1821 από τον Pierre Berthier ο οποίος ανακάλυψε ότι το στρώµα χρωµίου προστατεύει τον χάλυβα από την διάβρωση και έτσι τα εργαλεία επαναχρησιµοποιούνται µε αποστείρωση. Υπάρχουν, βέβαια, και εργαλεία µίας χρήσης.Τα περισσότερα εργαλεία κατασκευάζονται από ανοξείδωτο χάλυβα µε διάφορα κράµατα σιδήρου, χρωµίου και άνθρακα, ανάλογα µε τον κατασκευαστή και την χρήση για την οποία προορίζονται.
Η χρήση laser, η λαπαροσκοπική και η ροµποτική χειρουργική δίνει νέα προοπτική στην επιστήμη της ιατρικής και νοηματοδοτεί μια νέα πορεία στη λειτουργικότητα και τον τρόπο κατασκευής των ιατρικών εργαλείων.
Η εκτεταμένη συλλογή το Μ.Ι.Ι.Π.Ι. πλαισιωμένη από 2500 χειρουργικά εργαλεία, αναδεικνύει σημαντικές λεπτομέρειες εργαλείων, που η χρήση τους διαμόρφωσε σε ένα σημαντικό βαθμό την παροχή της υγειονομικής περίθαλψης, αποτυπώνοντας και την εξέλιξη των επιστημών υγείας τα τελευταία χρόνια.